سود کلان معدن‌های سنگ‌آهن جهان در چند ماه اخیر!
باتوجه به آمار و ارقام، باید گفت که در طول سال گذشته، عمده تولیدکنندگان سنگ‌آهن جهان در دریایی از سود و سرمایه غرق شده‌اند و حتی باوجود کاهش قیمت مواداولیه فولاد، این شرکت‌ها همچنان سوددهی بالایی دارند. اما این سوددهی به چه دلیلی بوده؟ در چه صورت کاهش می‌یابد؟ و این شرکت‌ها این سرمایه را برای چه کاری استفاده می‌کنند؟
سوددهی شرکت‌های معدنی در دوران پسا کرونا چگونه بوده است؟
سود شرکت ریو تینتو به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های سنگ‌آهن جهان، در ژانویه امسال به سه برابر مقدار خود رسید که رقم قابل‌توجهی است. جالب است بدانید این افزایش سوددهی در حالی اتفاق افتاده که تولید این شرکت در مدت مشابه سال قبل با کاهش 12 درصدی همراه بوده است. دیگر شرکت‌های بزرگ سنگ‌آهن جهان مانند BHP Group و Fortescue Metals Group، هنوز نتایج مالی خود را گزارش نکرده‌اند، اما به احتمال زیاد آنها هم باتوجه به افزایش قیمت سنگ‌آهن در دوران پسا کرونایی، سودهای زیادی را تجربه کرده باشند. در این میان BHP، طی گزارشی اعلام کرده که تولیداتش طی سال گذشته با رکود همراه بوده اما آنطور که از گزارش‌های مربوط به حمل و نقل شرکت Fortescue مشخص است، اوضاع تولید این مجموعه چندان هم بد نبوده است.
در چه صورتی احتمال کاهش قیمت سنگ‌آهن در جهان وجود خواهد داشت؟
با وجود کاهش‌هایی که کم‌و‌بیش و به صورت دوره‌ای در قیمت سنگ‌آهن شاهد هستیم، اما به طور کلی قیمت سنگ‌آهن روند رو به رشدی داشته به طوری که به جز در ماه آگوست 2019 در هیچ زمان دیگری قیمت سنگ‌آهن اینچنین رشدی را تجربه نکرده است. اما آیا ممکن است قیمت سنگ‌آهن دوباره کاهش یابد؟ چه عواملی می‌توانند سبب این امر شوند؟
1. کاهش تقاضا در بازار
تقاضای چین به عنوان مصرف‌کننده 70 درصد از سنگ‌آهن جهان، می‌تواند در تعدیل قیمت جهانی سنگ‌آهن بسیار مؤثر باشد. اغلب صنایع چین به فولاد وابسته هستند و سنگ‌آهن هم ماده‌اولیه این صنایع به شمار میرود. پس از افزایش قیمت سنگ‌آهن اغلب این صنایع در سرمایه‌گذاری محدودتر عمل می‌کنند و این به نفع برنامه‌های اقتصادی دولت چین نخواهد بود. به همین دلیل چین به دنبال کاهش قیمت جهانی سنگ‌آهن از طریق کاهش تقاضاست و در همین راستا نیز قوانینی را وضع کرده است. به طور مثال در حال حاضر صادرات برای صنایع مرتبط با فولاد محدود شده که همین امر سبب خواهد شد میزان تولید آنها کم شود و در نتیجه تقاضا برای سنگ‌آهن پایین بیاید.
2. افزایش عرضه سنگ آهن
در این میان تنها زمانی کاهش تقاضا منجر به پایین آمدن قیمت سنگ‌آهن خواهد شد که این کاهش تقاضا همراه با افزایش عرضه باشد. بنابراین اگر میزان تولید سنگ‌آهن کشورهایی مانند برزیل و استرالیا به عنوان منابع اصلی تولید سنگ‌آهن جهان بالا برود می‌توان به تدابیر و تلاش‌های دولت چین هم برای پایین آوردن قیمت سنگ‌آهن امیدوار بود.
سود شرکت‌های بزرگ معدنی برای سرمایه‌گذاری در چه حوزه‌ای به کار میرود؟
در این بخش به بررسی مسیرهای توسعه‌ای شرکت‌های بزرگ معدنی خواهیم پرداخت:
1. شرکت معدنی ریوتینتو
ریو همچنان در حال سرمایه‌گذاری بر روی مس است و طرح توسعه‌ای آن در کشور مغولستان ادامه دارد. البته این شرکت اخیراً سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی هم در استخراج و بهره‌برداری لیتیوم کرده است. لیتیوم فلز اصلی است که برای ساخت باطری‌ها به کار میرود و با توجه به نگرانی‌هایی که در مورد اتمام سوخت‌های فسیلی در جهان وجود دارد اینکار را می‌توان انتخاب هوشمندانه‌ای برای شرکت ریو دانست.
2. شرکت معدنی Fortescue
این شرکت هم به دنبال توسعه صنایع مربوط به انرژی‌های جدید است، اما آنها هیدروژن را به عنوان منبع انرژی جايگزين می‌دانند. در این رویکرد شرکت‌ها سعی دارند از هيدروژن به دست آمده از سوخت‌های فسیلی برای توليد نيرو استفاده كنند به این امید که شاید در آینده بتوان از هیدروژن برای سوخت خودروها برنامه‌ریزی کرد. در همین راستا این شرکت در ماه‌های اخیر قراردادهای مختلفی را با هدف اجرای پروژه‌های اکتشاف هیدروژن در هند، برزیل، آفریقا و استرالیا منعقد کرده است. Fortescue در حال بررسی روش‌های تولید هیدروژن سبز از طریق استفاده از نیروهای آبی است. اگر این اتفاق ممکن شود می‌توان از این هیدروژن به عنوان سوخت در فرایندهای صنعتی، ازجمله ساخت فولاد استفاده کرد.
3. شرکت معدنی BHP
BHP در حال حاضر سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در تولید زغال سنگ کک شده برای تولید فولاد و نفت را انجام داده است، این یعنی سرمایه‌گذاری برای تولید پتاسیم!
به نظر می‌رسد این شرکت مسیر متفاوتی را در مقابل دیگر رقبای استرالیایی خود در پیش گرفته است. پتاسیم یکی از عناصر کلیدی در تغذیه گیاهان بوده و می‌تواند محصولات را در برابر خشکسالی مقاوم کند. اگر تغییرات آب و هوایی به نحوی پیش برود که الگوهای بارندگی در سراسر جهان تغییر کرده و جهان با کاهش منابع آبی مواجه شود، اهمیت وجود پتاسیم بیشتر خواهد شد. احتمالاً برنامه‌های توسعه‌ای BHP برای تولید پتاسیم بخشی از واکنش به تغییرات آب و هوا است. در واقع این شرکت به جای تلاش برای کاهش انتشار کربن، به دنبال محصولی است که با توجه به تغییرات آب و هوا در جهان تقاضای بیشتری خواهد داشت.
در نهایت باید گفت شرکت‌های معدنی در یکسال اخیر با وجود کاهش تولید، با سود قابل‌توجهی روبرو شده‌اند زیرا در دوران پساکرونا با افزایش تقاضا مواجه‌اند. البته این شرکت‌ها هم بخشی از سود خود را برای توسعه منابع جدید در حوزه انرژی یا در حوزه کشاورزی اختصاص داده‌اند که در نهایت می‌تواند برای جهان مفید باشد.