جایگزینی ذخایر سنگ‌آهن ضروری است!
جالب است بدانید طبق آخرین گزارش‌ها ایران تنها تا 17 سال دیگر یعنی سال 1417 سنگ‌آهن دارد و پس از آن ذخایر فعلی به اتمام خواهند رسید. بنابراین باید بتوانیم تا آن موقع ذخایر سنگ‌آهن جدیدی را جایگزین ذخایر قبلی کنیم. از طرفی در گزارش‌های تخمینی ذخیره زمین‌شناسی سنگ‌آهن کشور حدود پنج میلیارد تن و ذخیره قابل استخراج آن ۲.۹ میلیارد تن پیش‌بینی شده‌اند. از سوی دیگر باتوجه به سند چشم‌انداز پنج ساله برای صنعت فولاد تا سال 1404 حدود 800 میلیون تن سنگ‌آهن نیاز است که در نهایت 13 سال بعد یعنی در سال 1417 کل ذخایر فعلی به پایان خواهد رسید.
باوجود تمام نگرانی‌هایی که در این زمینه وجود دارد هنوز راهکار مشخصی در جهت اکتشاف ذخایر جدید داده نشده است. عجیب اینکه با وجود هشدارهای جدی سازمان‌های تخصصی کشور از جمله سازمان زمین‌شناسی، سازمان اکتشافات‌معدنی کشور و حتی دیوان محاسبات کشور تا کنون در این خصوص در کشور هیچ اقدام عملیاتی و اصلاح ساختار اکتشافی انجام نشده است. اگر همین روند ادامه داشته باشد و اکتشافات جدید صورت نگیرد تا چند سال آینده شاهد اتمام ذخایر سنگ‌آهن و به عبارتی از بین رفتن پشتوانه تأمین مواد اولیه مورد نیاز کارخانجات وابسته به فولاد خواهیم بود. از آنجایی که صنعت فولاد یکی از صنایع مهم ایران به شمار می‌رود این مسئله می‌تواند یک فاجعه به حساب بیاید.
تاکنون اکتشافات معدنی به صورت غیریکپارچه و با سیاستگذاری‌های متفاوت انجام شده و همین امر هم سبب وارد شدن زیان‌هایی به چرخه تأمین مواد اولیه موردنیاز صنایع معدنی شده است. اما اشتباهات این چنینی دیگر قابل قبول نخواهد بود. در حال حاضر به یک جهش بزرگ در اکتشاف مواد اولیه مهمی چون سنگ‌آهن، مس، سرب و روی، بوکسیت و طلا نیاز است. البته علاوه بر اکتشاف نیاز به بهبود شرایط فرآوری سنگ‌آهن هم وجود دارد تا بتوانیم سنگ‌آهنی با عیارهای بالاتر استخراج و تولید کرد. از همه مهم‌تر نیاز است که بتوانیم از باطله‌های سنگ‌آهن معادن به عنوان یک منبع جدید استفاده کنیم. در این صورت گام مهمی در عرصه توسعه پایدار خواهیم برداشت.
در همین خصوص سعید عسکرزاده، دبیر انجمن سنگ‌آهن ایران بیان داشت: «در تعیین میزان ذخایر قابل استحصال برای تولید، باید به مولفه‌های دیگری غیر از مسائل فنی هم توجه کرد، به‌طور مثال بخش عمده‌ای از برداشت و استخراج معادن به عنوان باطله در سر معادن جدا می‌شود.»
او در ادامه گفت: «اینکه تا چه عیاری را به عنوان باطله، اطلاق و جداسازی کرده و چه درصدی از سنگ را به عنوان کانی شناسایی کنیم و در فرآوری از آن بهره‌گیری کنیم، به دو مؤلفه فناوری و قیمت محصولات بالادستی وابسته است.»
وی همچنین اظهار امیدواری کرد که بتوان با بازیافت باطله‌ها به طولانی‌تر شدن عمر معادن سنگ‌آهن امیدوار بود و در این خصوص بیان کرد: «طبیعی است اگر قیمت‌ها به‌طور نسبی تغییر کرده یا به سمت واقعی شدن قیمت‌ها برویم، آن‌گاه بسیاری از ذخایر، قابلیت استخراج پیدا می‌کنند و در این صورت، پیش‌بینی ما از عمر معادن سنگ‌آهن و ذخایر موجود تغییر خواهد کرد.»
عسکرزاده در انتهای صحبت‌های خود از وجود تکنولوژی‌های روزی که امکان بازیافت باطله‌های معدنی را می‌دهد ابراز امیدواری کرد و می‌توان شرایط بهتری برای صنایع معدنی کشور پیش‌بینی کرد.