روش صحیح استفاده از وسایل حفاظت فردی در محیط کار چیست؟
استفاده از وسایل حفاظت فردی در محیط کار می‌تواند از مخاطرات شغلی بکاهد البته به شرطی که به کارگیری آنها با روشی صحیح انجام شود. یک مدیر موفق هم باید قبل از هرچیز به فکر سلامت تیم خود باشد. لباس کار، پیش بند، کلاه ایمنی، عینک حفاظتی، ماسک جوشکاری، ماسک ضد گرد و غبار و بسیاری از لوازم دیگر جزو همین وسایل حفاظت فردی محسوب می‌شوند. در این مقاله قرار است به شما بگوییم روش صحیح استفاده از این وسایل به چه صورت است؟
رعایت نکات ایمنی و استفاده از وسایل حفاظت فردی می‌تواند جان افراد را دربرابر خطرات محیط کار نجات دهد.
تهیه لوازم حفاظت فردی به عهده کیست و بر چه اساسی تعیین می‌شود؟
برای اینکه بتوان تشخیص داد هر شخص در کارش به چه وسایل حفاظت فردی احتیاج دارد باید به نوع شغل و خطراتی که ممکن است با آن برخورد داشته باشد دقت کرد. اغلب اینکار توسط مسئولان ایمنی در هر سازمان انجام می‌شود اما تهیه این لوازم به عهده کارفرما خواهد بود. البته در نهایت وظیفه مسئول HSE است که بر استفاده صحیح و دقیق این وسایل نظارت داشته باشد.
لباس کار: اولین وسیله ایمنی
لباس کار باید متناسب با نوع کار و بدن کارگر بوده و تا جای ممکن قسمت‌های آزاد نداشته باشد. از دیگر ویژگی‌های لباس کار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بسته بودن کمر
- تعداد جیب‌ها کم بوده و اندازه آنها کوچک باشد.
- باید لباس کار کارگرانی که با قسمت‌های گردان ماشین‌ها کار می‌کنند، کاملاً چسبان بوده و آستین‌هایشان مچ‌بند داشته باشد.
- اگر موی سر کارگرانی که روی قسمت‌های گردان کار می‌کنند بلند باشد، باید آنها را زیر سربند یا کلاه بپوشانند و از استفاده ساعت مچی، مچ‌بند، انگشتر و سایر تزئینات در موقع انجام کار خودداری نمایند.
پیش‌بند
استفاده از پیش‌بند برای افرادی که با مواد داغ کار می‌کنند ضروری است. البته کارگرانی که در مقابل قطعات گردان و متحرك دستگاه‌ها حضور دارند تا حد امکان نباید از پیش‌بند استفاده کنند. اگر هم ناچار به استفاده از پیش‌بند باشند باید نوع دو تیکه آن را به کار ببرند بطوریکه قسمت پایین تنه از بالا تنه مجزا باشد. گره هم باید به نحوی باشد که اگر پیش‌بند به قسمت‌های گردان گیر کرد، به سهولت از تن کارگر جدا شود. کارگرانی که با اسید کار می‌کنند هم باید از پیش‌بندهایی با جنس کائوچویی که تمام سینه آنها را می‌پوشاند استفاده کنند. برای حفاظت در برابر اشعه ایکس هم استفاده از پیش‌بند سربی با ضخامت مناسب الزامی است.
گتر حفاظتی
اگر کارگران در محیط کار در معرض ترشحات اسیدی، قلیایی، جرقه‌های آتش، ریختن مواد مذاب یا مایعات داغ قرار دارند باید از گتر حفاظتی برای حفظ سلامت ساق پا استفاده کرد.
عینک حفاظتی و حفاظ تمام صورت (شیلد)
استفاده از عینک‌های حفاظتی مناسب یکی از راه‌های حفاظت در برابر خطرات چشمی در حین کار است. کارگرانی که در مشاغل زیر کار می‌کنند نیاز به عینک حفاظتی دارند:
- ریخته‌گری
- جوشکاری
- تراشکاری
- سنگ سمباده
- دستگاه‌های کنکاسور
- کوبیدن چکش
- محل‌های پر گرد و غبار
- محل‌هایی که گاز، دود و مایعات مضر شیمیایی مانند اسیدها و قلیاها، ممکن است باعث سوزاندن چشم یا زخم شدن آن شود.
و …
ابزار حفاظت شنوایی
ایر پلاك و ایرماف دو ابزار حفاظت از شنوایی هستند که افراد در مکان‌هایی که سر و صدا بیش از حد مجاز باشد (بیش از 85 دسیبل) باید حتماً از آنها استفاده کنند. دقت داشته باشید که باید دستهایتان هنگام قرار دادن و برداشتن این ابزار کاملاً تمیز باشد.
استفاده از ماسک به عنوان ابزار حفاظت تنفسی
به طور کلی در کارگاه‌هایی که گرد و غبار یا گازهای زیان آور و سمی تولید می‌شود، در صورتی که امکان تهویه مناسب در کارگاه وجود نداشته باشد، باید برای کارگران ماسک‌های حفاظتی مناسب تهیه کرد.
کلاه حفاظتی
استفاده از کلاه‌های حفاظتی برای جلوگیری از آسیب به سر کارگران در نظر گرفته می‌شود که نباید وزن آن بیش از 400 گرم باشد. همچنین این کلاه‌ها باید از مواد غیر قابل احتراق ساخته شده باشند و در محل‌هایی که خطر برق‌گرفتگی وجود دارد جنس کلاه باید عایق برق باشد. همچنین دور تا دور کلاه باید لبه داشته باشد تا از سر، گردن، صورت و پشت گردن کارگر محافظت کند.
کفش کار
استفاده از کفش‌های مناسب در مواقعی که احتمال لغزش یا صدمه‌دیدن پاها وجود دارد الزامی است. جنس و نوع کفش‌ها بسته به شرایط محیطی کار می‌تواند متفاوت باشد.
دستکش‌های حفاظتی
برای حفاظت از دست‌ها در برابر خطراتی مثل سوختگی در اثر گرما، ساییدگی، بریدگی و خراشیدگی باید از دستکش‌های حفاظتی مناسب استفاده کرد. البته استفاده از این دستکش‌ها نباید هیچگونه مشکلی برای حرکت انگشتان یا حساسیت پوستی ایجاد کند. در حال حاضر انواع دستکش‌های حفاظتی وجود دارد که بسته به شرایط محیطی می‌توان از آنها استفاده کرد. البته در مواردی مانند کار با دستگاه‌های چرخان استفاده از دستکش به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
ابزار حفاظت الکتریکی
اگر در محیطی خطر برق گرفتگی وجود داشته باشد استفاده از دستکش، کفش و کلاه عایق توصیه می‌شود.
کمربند ایمنی و طناب نجات
کارگران ساختمانی، مقنی‌ها، کارگران اداره برق و مخابرات که در ارتفاع کار می‌کنند و امکان سقوط دارند باید در هنگام کار مجهز به کمربند ایمنی و طناب نجات باشند. نحوه استفاده از کمربند ایمنی بدین ترتیب است که یک سر طناب نجات را به حلقه کمربند قلاب نموده و سر دیگر آن را به تیر چوبی یا یک میله فلزی ثابت و یا امثال آن در محل کار محکم می‌بندند. کمربند ایمنی هم باید مجهز به شوك‌گیر باشد تا از وارد شدن ضربه و شوك به بدن و ستون فقرات فرد جلوگیری کند. در غیر اینصورت ممکن است باعث صدمات زیادی مانند قطع نخاع شود. کلیه قطعات و ضمایم کمربند باید مرتباً بازدید شده و از صحت عملکرد آن اطمینان حاصل شود. اگر هم قطعات فرسوده یا خراب وجود داشت حتما باید آنها را با قطعات استاندارد تعویض کرد.
طبق قانون، وظیفه کارفرماست که وسایل حفاظت فردی را تهیه و در اختیار کارگران قرار دهد. حتی کارفرما وظیفه دارد بر استفاده به موقع و صحیح این ابزار هم نظارت داشته باشد. قانون در این موارد سعی کرده تا جای ممکن سختگیرانه عمل کند تا از این طریق بتواند از جان کارگران در برابر خطرات کار محافظت کند.