مدیریت باطله‌های سنگ‌آهن: تولید محصولات مورداستفاده در ساخت‌وساز همراه با فرصت دوباره برای بازیافت

صنعت معدن جایگاه بسیار ویژه‌ای در اقتصاد کشورها دارد، تا آنجا که تقریباً 6.9 درصد تولید ناخالص ملی دنیا از سایت‌های معدنی منشأ گرفته‌ است. هم‌زمان، توسعه جهانی و تحول دیجیتال باعث افزایش تقاضا برای محصولات معدنی شده‌اند. درنتیجه این افزایش بی‌سابقه تقاضا و استخراج توأم آن، حجم‌ بسیار بالایی از باطله‌های معدنی به زمین‌ها‌، آب‌ها و اتمسفر اطراف معادن تحمیل شده‌اند.

سالانه در حدود 100 میلیارد تن باطله معدنی در سراسر دنیا ایجاد می‌شود که انتظار می‌رود تا سال 2050 به چند صد درصد این مقدار برسد. در این میان،  هرساله بیشتر از 7 میلیارد تن باطله‌های معدنی (Tailings) تولید می‌شود که در کمتر از سه سال دیگر، سال 2025، به عدد باورنکردنی 19 میلیارد تن می‌رسد.

سنگ‌آهن محصولی معدنی با بیشترین کاربرد و بیشترین میزان استخراج در کشورهای جهان است. نیاز به فولاد در سال‌های‌ آینده، نگرانی‌های متناظر با تولید باطله‌های معدنی از این کانال را افزایش داده است. از طرفی، در فرایندهای فرآوری سنگ‌آهن، درصد بسیار بالایی از سنگ استخراجی به اندازه‌های بسیار کوچکی شکسته می‌شوند که زیرمجموعه‌ای از باطله‌ معدنی تحت عنوان باطله‌های سنگ‌آهن را تشکیل می‌دهند. این ضایعت درصد قابل‌توجهی از آهن در خود دارند و بازیافت یا استفاده جانبی از آن‌ها اصلی‌ترین چالش و فرصت در مدیریت باطله‌های معدنی است.

بنابراین، نیاز به یک رویکرد بهینه در کنترل، مدیریت و بازیافت باطله‌های سنگ‌آهن یک ضرورت حیاتی است که در سال‌های اخیر به اولویت بخش تحقیق و سرمایه‌گذاری شرکت‌های معدنی فعال در استخراج و فرآوری سنگ‌آهن تبدیل‌شده است.

 

باطله‌ معدنی و انواع آن

با نگاهی اجمالی به هر عملیات معدنی، به‌سادگی می‌توان دریافت که معدن یک فعالیت با تولید اجتناب‌ناپذیر حجم‌های عظیم از باطله است. از طرفی، سایت‌های معدنی باهدف استخراج موادی تأسیس می‌شوند که در بیشتر موارد برای سلامت محیط، حیوانات و انسان‌ها مضرند. بنابراین، اگر به‌درستی مدیریت نشوند، باطله‌های معدنی می‌توانند به بزرگ‌ترین چالش منطقه عملیاتی با پتانسیل فاجعه‌آفرینی تبدیل شوند.

باطله‌های معدنی محصول عملیات استخراج و فرآوری منابع معدنی هستند. به‌ویژه، باطله‌های معدنی به مجموعه بزرگی از مواد زائد یا فاقد ارزش اقتصادی اطلاق می‌شوند که در زنجیره عملیات معدنی، از اکتشاف تا انتقال، تولید می‌گردند. ازجمله باطله‌های معدنی به انواع زیر اشاره می‌کنیم:

• روباره خاک سطحی (حجمی از خاک که برای ایجاد دسترسی به ذخایر معدنی برداشته می‌شود)

• سنگ‌های اضافی که حاوی ماده معدنی هدف نیستند

• هدر رفت آبی که برای فرآوری مواد معدنی استفاده می‌شود

• باطله‌های معدنی که پس از استخراج مواد باارزش از توده استخراج‌شده به‌جا می‌مانند

باطله‌های معدنی زیرمجموعه‌ای از باطله‌های معدنی‌اند که پتانسیل بالایی برای بازیافت و ارزش‌آفرینی اقتصادی دارند.

 

باطله‌های معدنی چیست؟

هیچ فعالیت استخراج معدنی امکان بهره‌برداری 100 درصدی از ذخایر کشف‌شده را ندارد. همراه با مواد معدنی باارزش، حجم بسیار عظیمی از سنگ و خاک، مواد معدنی فرعی و آب استخراج می‌شوند که باید در مراحل مختلف از ماده هدف جدا گردند.

بخصوص، کاهش عیار سنگ معدن اصلی‌ترین عامل در نیاز به استخراج بیشتر و درنتیجه تولید باطله‌های معدنی بیشتر است. باطله‌های معدنی به مجموعه سنگ و دوغاب پسماند فرایندهای معدنی گفته می‌شود که ازنظر اقتصادی ارزش چندانی ندارند و حذف آن‌ها هدف روش‌ها و مراحل مختلف فرآوری و پرعیارسازی سنگ معدن است.

مجموعه سنگ و خاک، مواد شیمیایی و آب اضافی، همراه با باطله‌های کم‌ارزش (یا با بهره‌وری پایین در برداشت) پس از جمع‌آوری در محیط‌هایی از معدن تحت عنوان تأسیسات مدیریت باطله‌ها، ذخیره و برای بازیافت آماده می‌شوند.

 

چالش‌های جدید در موضوع باطله‌های معدنی

فناوری قدرت دوچندانی به معادن داده تا به دورترین و عمیق‌ترین نقاط دسترسی داشته باشند و از این مزیت برای استخراج‌های بیشتر و افزایش سرعت در زنجیره ارزش معدنی استفاده کنند. بااین‌حال، همراه با هر فرصتی چالش بروز می‌کند؛ برای مثال، این ارتقاء سرعت در استخراج هرگز با سرعت مدیریت باطله‌های معدنی و کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی توازن نداشته‌اند.

به‌طور دقیق‌تر، با کاهش عیار سنگ معدن، نیاز به استخراج‌ها و تولید باطله‌های بیشتر اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. علاوه‌براین، قواعد زیست‌محیطی جدید، امکان استفاده از روش‌های سنتی در استخراج و فرآوری را محدود کرده‌اند و مدیریت باطله‌های معدنی، بیشتر از هرزمانی نمایان است. اهداف در مدیریت باطله‌های معدنی عبارت‌اند از:

• پیشگیری از فجایع انسانی و زیست‌محیطی

• سازگاری با مقررات زیست‌محیطی ملی و بین‌المللی برای کسب مجوزهای استخراج و فرآوری انواع مختلف سنگ‌ معدن

• ایجاد امکان و دسترسی ساده در بازیافت باطله‌های معدنی و افزایش بهره‌وری نهایی عملیات معدنی

مدیریت باطله‌های معدنی به مؤلفه‌های زیادی وابسته است که از میان آن‌ها به موارد اصلی زیر اشاره می‌کنیم:

• خصوصیات منطقه جغرافیایی که سایت معدنی در آن فعالیت دارد

• نوع ماده معدنی که استخراج می‌شود

• شیوه‌های استخراج (بخصوص در حفاری و انفجار) مواد معدنی

• شیوه‌های فرآوری سنگ معدن و پرعیارسازی آن

• امکان بازیافت مواد باارزش از توده باطله‌های معدنی

 

 

باطله‌های سنگ‌آهن

سنگ‌آهن ازجمله محصولات معدنی است که بعد از زغال‌سنگ بیشترین میزان از استخراج را به‌ خود اختصاص داده است. در حال حاضر، تولید سنگ‌آهن در جهان حدود 2.6 میلیارد تن است که بالغ‌بر 93 درصد کل فلزات استخراجی بود. از این مقدار، 98 درصد به فولاد تبدیل می‌شود تا چرخ صنایع مختلف بچرخد.

از طرفی، سالانه در حدود 1.4 میلیارد تن باطله‌های سنگ‌آهن تولید می‌شود که سهم کشورهایی چون استرالیا، برزیل و چین بیشتر از مابقی کشورهاست. این حجم‌ بالای باطله‌ها، سنگ‌آهن را به کانونی برای استخراج مجدد، مدیریت باطله‌ها و کاربردهای آن تبدیل کرده است.

روش متداول در مدیریت باطله‌های سنگ‌آهن، نگهداری آن‌ها در سدهای جمع‌آوری باطله‌ها یا انباشتن آن‌ها در اطراف سایت‌های استخراج سنگ‌آهن است. بخصوص، یکی از اصلی‌ترین روش‌ها در تجمیع باطله‌های سنگ‌آهن، استفاده از آب و مواد شیمیایی برای تشکیل دوغاب باطله‌ها و رسوب فلز است.

بدترین تأثیر حاصل از این روش‌های مدیریت باطله‌های معدن و بخصوص سنگ‌آهن، آلوده شدن آب‌های سطحی و زیرزمینی، اسیده‌شدن خاک منطقه و هدر رفت بخش‌ قابل‌توجهی از مواد معدنی باارزش است. بنابراین، ایجاد رویکردهایی در بازیافت این مواد و استفاده از آن‌ها در محصولات و ساخت‌وسازهای مختلف، مسئله‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های معدنی است.

 

خصوصیات فیزیکی – شیمیایی باطله‌های سنگ‌آهن

خصوصیات شیمیایی و کانی‌شناسی باطله‌های سنگ‌آهنِ خروجی از فرایندهای فرآوری آن، به موارد زیر بستگی دارد:

• ویژگی‌های کانی‌شناسی سنگ‌‌آهن استخراجی

• شیوه‌های فرآوری و مواد افزودنی در مراحل مختلف آن‌ها

• میزان کارایی فرایندها

• درجه هوازدگی قبل از ذخیره‌سازی در سد باطله‌های سنگ‌آهن

در طول زمان بهره‌برداری از سنگ‌آهن، مرحله خرد کردن سنگ‌ها ذراتی چون اکسید آهن، کوارتز و خاک رس را تولید می‌کند. درنتیجه و بسته به طبقه‌بندی گرانولومتری، باطله‌های سنگ‌آهن را می‌توان به‌عنوان باطله‌های ریز یا درشت طبقه‌بندی کرد. به‌ویژه، سنگ‌های آهن با درصد بالای خاک رس، باطله‌های ریزتری را نتیجه می‌دهند.

همچنین، باطله‌های بسیار ریز (با ابعاد کمتر از 74 میکرون) محصول فرایندهایی هستند که یک مرحله لجن‌زدایی را بر توده استخراج‌شده اعمال می‌کنند. شناورسازی باعث تولید باطله‌های درشت‌تر می‌شود که عمدتاً از SiO2، مقادیر کمی از اکسید آهن، هیدروکسید و کائولینیت تشکیل‌شده و ذراتی با اندازه متوسط 150 میکرومتر در آن غالب‌اند. همچنین، باطله‌های بزرگ‌تر معمولاً ترکیبی از کوارتز و مقادیر کمی از هماتیت و گوتیت هستند.

بنا بر آمارها، تقریباً 15 درصد توده باطله‌های سنگ‌آهن درشت را آب تشکیل می‌دهد و این درصد برای باطله‌های ریز در حدود 20 درصد است.

یکی از اصلی‌ترین روش‌ها در تشخیص خواص شیمیایی باطله‌های سنگ‌آهن، استفاده از فلورانس پرتو ایکس (XRF) است که در روش‌های فرآوری سنگ معدن و پرعیارسازی آن نیز کاربردهای زیادی دارد. بنا بر نتایج حاصل از روش‌هایی چون XRF، تقریباً 84 درصد حجم باطله‌های سنگ‌آهن درشت را SiO4 و 12 درصد را Fe2O3 تشکیل داده‌اند. برای انواع ریزتر این اعداد به ترتیب 49 و 29 درصد هستند.

درنهایت، اکسید آهن، سیلیس و آلومینا اصلی‌ترین عناصر تشکیل‌دهنده باطله‌های سنگ‌آهن هستند. وجود سیلیس و آلومینا در باطله‌ها بازیافت آن‌ها را بسیار دشوار می‌کند چراکه روش‌های فرآوری در این حجم‌های فراوان از ناخالصی و اندازه‌های کوچک از ماده معدنی هدف، کارایی چندانی ندارند. بنابراین، استفاده از باطله‌های سنگ‌آهن بدون تلاش برای بهره‌گیری به‌عنوان یک ترکیب آهنی، هدف اصلی در روش‌های بهره‌برداری از باطله‌های سنگ‌آهن است.

 

کاربردهای باطله‌های سنگ‌آهن

چنانکه عنوان کردیم، باطله‌های سنگ‌آهن سرشار از سیلیس، اکسید آهن و آلومینا هستند. این عناصر، و اقلیت‌های دیگر موجود در باطله‌ها، پتانسیل باطله‌های سنگ‌آهن برای استفاده در ساخت محصولات جانبی چون آجر، بتن و …، را بالا می‌برند.

کاربردهای اصلی باطله‌های سنگ‌آهن را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• تولید ملات و بتن در ساخت‌وساز

• تولید ژئوپلیمرها

• تولید سرامیک

• تولید رنگ‌دانه‌های مختلف

• استفاده در تولید نانو ذرات اکسیدهای آهن

• استفاده به‌عنوان کاتالیزگر

• تولید انواع مختلف سیلیکات‌ها

• استفاده در فرایند جذب (ترکیب با مواد دیگر برای جداسازی مواد زائد از ماده معدنی هدف )

• ساخت باتری

 

نحوه آماده‌سازی و‌ به‌کارگیری باطله‌های سنگ‌آهن

دو استراتژی اصلی برای استفاده از باطله‌های سنگ‌آهن در تولید مواد یا مشارکت در فرایندهای مختلف وجود دارند. در نوع اول، اکسید آهن، با استفاده از فرایندهای شیمیایی و فیزیکی (مانند لیچینگ اسیدی یا بازی)، از سیلیس جدا می‌شود. سپس، یکی یا  هردو بخش تفکیک‌شده (بخش سیلیس یا آهن) برای تولید یا انجام فرایندهای مختلف استفاده می‌گردند.

در استراتژی نوع دوم، هیچ نوع عمل جداسازی انجام نمی‌گیرد و توده باطله‌ها به‌صورت مستقیم به کار گرفته می‌شود (برای مثال، استفاده از باطله‌ها در فرایند پر کردن پی ساختمان).

 

استفاده در صنعت ساختمان

به‌ دلیل وجود حجم‌های بسیار زیاد از باطله‌های سنگ‌آهن، کاربرد آن‌ها در سازه‌های مختلف بسیار به‌صرفه و پایدار است. باوجوداین، قبل از استفاده از باطله‌های سنگ‎‌آهن، باید یک یا چند مرحله تصفیه و حذف مواد شیمیایی مضر بر روی انباشت معدنی پیاده شود.

در مثالی امیدبخش، شرکت‌های معدنی Samarco و Gerdau طرحی‌ را با شرکت ساخت‌وساز UFMG پیاده‌سازی کردند که محصول آن خانه‌هایی بود که بخش عمده اجزای آن از محصولات متشکل از باطله‌های سنگ‌آهن ساخته‌شده بودند.

ازجمله مهم‌ترین کاربردهای باطله‌های سنگ‌آهن در بخش ساخت‌وساز شامل موارد زیر است:

 

1-    ساخت ملات و بتن

بتن یک عنصر اساسی در ساخت انواع مختلف سازه‌ها است. این ماده کلیدی درواقع، ترکیبی از سنگ‌دانه‌های ریزودرشت است که با ترکیب درست و تأثیر عنصر زمان، استحکام سازه را تضمین می‌کند. در تولید بتن، درصدی یا تمام سنگ‌دانه‌های ریز را از باطله‌های سنگ‌آهن انتخاب می‌کنند. تنها در برزیل، سالانه 100 میلیون تن ملات ساخته‌ می‌شود؛ از طرف دیگر، در این کشور سالانه 184 میلیون باطله‌های سنگ‌آهن تولید می‌گردد. بنابراین در برزیل و اکثر کشورهای تولیدکننده سنگ‌آهن، پتانسیل بسیار بالایی برای استفاده از باطله‌های سنگ‌آهن در ملات و بتن ساختمانی وجود دارد.

همچنین، می‌توان باطله‌های بسیار ریز را جایگزین ماسه موردنیاز در تولید ملات کرد. از این نوع ملات‌ها در تولید پیاده‌روها و حتی آزادراه‌های بین‌شهری استفاده ‌شده است. بسته به‌اندازه باطله‌ها، نوع بتن، یا ملات، خصوصیات مقاومتی آن و کاربردهایش متغیر است.

بنا بر تحقیقات، استفاده از باطله‌های سنگ‌آهن در تولید بتن باعث افزایش نفوذ‌پذیری بتن تا 10 درصد می‌شود. همچنین، در صورت ترکیب مناسب آن با اجزای دیگر، بتن حاصل از باطله‌های سنگ‌آهن می‌تواند مقاومت بیشتری نسبت به انواع معمول داشته باشد.

 

2-    مواد فعال قلیایی و ژئوپلیمرها

فعال‌سازی قلیایی آلومینوسیلیکات در تولید مواد فعال قلیایی و ژئوپلیمرها کاربرد دارد. از طرفی، باطله‌های سنگ‌آهن سرشار از سیلیس و آلومینا هستند (مواد موردنیاز در تولید آلومینوسیلیکات). ژئوپلیمرها از مواد آلی ساخته می‌شوند که در دمای محیط خاصیت جامد و سرامیکی دارند. این مواد خواص مکانیکی و مقاومت دمایی بسیار خوبی دارند.

 

3-    سرامیک

باطله‌های سنگ‌آهن از ذراتی تشکیل‌شده‌اند که اندازه آن‌ها امکان تولید سرامیک‌های صنعتی را فراهم می‌کند. در خاک رس‌های مورداستفاده در ساخت سرامیک معمولاً از سیلیکات‌های آلومینیوم هیدراته استفاده می‌شود که حاوی SiO2 و AI2O3 است. این دو عنصر در اکثر انواع باطله‌های سنگ‌آهن به‌وفور یافت می‌شوند.

در سرامیک‌های تولیدشده از سنگ‌آهن درصد نفوذ‌پذیری (وجود منفذ یا فاصله بین ذرات) بسیار بالاتر از انواع عادی است و میزان فلز موجود در آن شبیه یک بتن مسلح نازک عمل می‌کند. درنتیجه، بسیار سبک‌تر هستند و استحکام بیشتری دارند.

 

4-    تولید رنگ‌دانه

رنگ‌دانه‌ها ترکیباتی هستند که از اکسیدهای فلزی رنگی تشکیل می‌شوند. مخلوط کردن آن‌ها با ترکیبات دیگری چون مخلوط ابتدایی ساخت سرامیک، طرح‌های رنگی بر آن پدید می‌آورد. میزان سنگ‌آهن موجود در باطله‌ها و نحوه ترکیب آن با مواد دیگر، نقش مهمی در تولید رنگ‌دانه‌ها با ویژگی‌های رنگی مختلف دارد.

در استفاده از رنگ‌دانه، ویژگی‌های شیمیایی زیادی باید مدنظر قرار گیرند؛ برای مثال، روکش رنگی‌ سرامیک باید نسبت به دماهای بیشتر از 1200 درجه سانتی‌گراد مقاوم باشد و شکل و شدت خود را از دست ندهد. ازجمله خواص رنگ‌دانه سنگ‌آهن، غیر سمی بودن، پایداری شیمیایی، دوام بالا، تنوع رنگ و هزینه پایین تولید آن است.

 

5-    سنتز سیلیکات‌ها

یک کاربرد بسیار جالب دیگر از باطله‌های سنگ‌آهن ریز، استفاده از آن در سنتز مواد متخلخل است. در این کاربرد، باطله‌هایی با درصد بالای سیلیس بسیار کاربردی‌ترند. محصول حاصل از این سنتز در شاخه‌های مختلف چون بیولوژی، بیوتکنولوژی و ساخت مواد شیمیایی کاربرد دارد.

از باطله‌های سنگ‌آهن می‌توان به‌عنوان جاذب و در تولید مواد ثانویه دیگر استفاده کرد. استفاده به‌عنوان کاتالیزگر در واکنش‌های شیمیایی و بخصوص تولید باتری‌های صنعتی از کاربردهای دیگر باطله‌های سنگ‌آهن هستند.

 

بازیافت آهن از باطله‌های سنگ‌آهن

علاوه بر کاربردهای جانبی باطله‌های سنگ‌آهن، با استفاده از رویکردهای فرآوری (مانند جداسازی مغناطیسی و رطوبت‌زدایی)، مغناطیسی کردن و کنسانتره‌سازی، می‌تواند درصد قابل‌قبولی از آهن را از باطله‌های سنگ‌آهن بازیافت کرد.

در این فرایند بازیافت، به تجزیه‌وتحلیل لحظه‌ای ترکیبات در جریان فرآوری نیاز است. بخصوص، روش‌های XRD و XRF، نقشی اساسی در تشخیص وضعیت مخلوط معدنی و تنظیم فرایندها دارند.

به دلیل وجود ذرات بسیار کوچک از سنگ‌آهن در باطله‌های آن، تقریباً تمام روش‌های بازیافت به مرحله آبگیری نیاز دارند. در ادامه، از گرما و دمیدن اکسیژن به توده باطله‌ها استفاده می‌شود تا خواص مغناطیسی آن ارتقاء یابد و در مرحله بعد بتوان از روش‌های جداسازی مغناطیسی برای جدا کردن مواد زائد بهره گرفت.

 

نمونه‌ای از فرایند تبدیل باطله‌های سنگ‌آهن به کنسانتره سنگ‌آهن

در اکثر روش‌های عملیاتی، یک مرحله تحت عنوان پیش- کنسانتره، سپس کاهش مستقیم و جداسازی مغناطیسی باعث ارتقاء عیار کنسانتره و آماده‌سازی برای بهره‌برداری در کوره فولادسازی می‌شود. به‌طورکلی، مراحل زیر در این فرایند پیاده‌سازی می‌شوند:

• یک مرحله پرعیارسازی با استفاده از جداکننده مغناطیسی با شدت کم و سپس جداسازی مغناطیسی با شدت بالا، باعث تمرکز آهن در بافت باطله‌های سنگ‌آهن می‌شود.

• گرمادهی به ترکیب حاصل از مرحله قبل تا دمای 1250 درجه سانتی‌گراد برای کاهش میزان رطوبت

• مخلوط کردن عناصر دیگر مانند CaO و Na2CO3 برای آماده کردن کنسانتره جهت ذوب شدن در کوره‌های فولادسازی

• استفاده از روش‌های تجزیه‌وتحلیل مانند XRD و میکروسکوپ الکترونی برای بررسی اندازه مواد، وضعیت کانی‌شناسی آن‌ها و نسبت آهن و سایر مواد مهم در کیفیت کنسانتره

• درنهایت، یک مرحله دیگر از جداسازی مغناطیسی اجرا می‌شود تا کنسانتره سنگ‌آهن مرغوب‌تری حاصل گردد

باوجوداین، اصلی‌ترین چالش در این شیوه از بازیافت، تولید دی‌اکسید کربن در مراحل گرمادهی است. همچنین، مواد زائد جداشده معمولاً به دلیل جدا شدن از توده آهنی، خواص کاربردی خود را از دست می‌دهند و بنابراین بدون استفاده در کاربردهایی که به آن‌ها اشاره کردیم، دفن می‌شوند.

در تقابل بین دو رویکرد بازیافت آهن و استفاده از باطله‌ها با اهداف ثانویه (جدا از ساخت فولاد و آهن)، کاربردهایی چون استفاده از باطله‌ها در تولید بتن، آجر و …، بسیار به‌صرفه‌تر از روش‌های بازیافتی است. همچنین، میزان آلایندگی این روش‌ها به‌مراتب کمتر از روش‌های بازیافت آهن است. بااین‌حال، سال‌های بعد، هم‌زمان با افزایش تقاضا برای فولاد، نیاز به روش‌های بازیافت بیشتر احساس خواهد شد؛ افزایش تحقیقات کنونی در توسعه روش‌های بازیافت تأکیدی بر همین واقعیت است.

 

جمع‌بندی

استخراج سنگ‌آهن یک فعالیت اقتصادی بسیار مهم برای کشورهای مختلف جهان و ازجمله ایران است. باوجود سودآوری آن، تولید باطله‌های سنگ‌آهن مسئله‌ای است که مدیریت آن همیشه یک چالش بوده است. باطله‌های سنگ‌آهن، باطله‌هایی هستند که درصد کمی از سنگ‌آهن را با خود دارند؛ بخصوص، امکان استفاده از آن‌ها با رویکردهای معمول و تولید بلافاصله محصولاتی چون فولاد وجود ندارد.

کاربردهای باطله‌های سنگ‌آهن در صنایع دیگر چون ساخت‌وساز، پنجره‌های روشن به مدیریت توده‌های عظیم از این باطله‌ها است. در سال‌های آتی، تولید سنگ‌آهن به حداکثر خواهد رسید و افزایش بهره‌برداری از باطله‌های آن اصلی‌ترین چالش در صنعت استخراج سنگ‌آهن کشور خواهد بود.

توسعه روش‌های بهره‌برداری تحقیق و تجربه‌شده کنونی و تحقیق درباره کاربردهای دیگر، اصلی‌ترین مسیر در مدیریت بهینه این محصولات حاشیه‌ای است. بخصوص، شرکت‌های معدنی می‌توانند با سرمایه‌گذاری در محصولات جانبی و متناظر با استفاده از باطله‌های سنگ‌آهن، چالش مدیریت باطله‌های خود را به فرصت‌های سرمایه‌گذاری، کسب درآمد و بهبود جایگاه خود در جوامع تبدیل کنند.

 

منابع:

https://www.tailings.info/basics/tailings.htm

https://www.scielo.br/j/jbchs/a/gsRLYLCG3gz9KJjtBQVr5jM/?format=pdf&lang=en

https://www.nature.com/articles/s41598-021-86456-z

https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/08827508.2019.1604522?journalCode=gmpr20